Ξεκινώντας, ένα σχόλιο σχετικά με την αντιπαράθεση που άνοιξε χτες για το ποιοι τελικά πρέπει να κληθούν στην ακρόαση των φορέων. Η κυβέρνηση θεώρησε πιο σημαντικό να καλέσει τον Σύνδεσμο Ελλήνων Βιομηχάνων και να αποκλείσει τους φοιτητές κι εργαζόμενους από την συζήτηση. Εκτός του ότι είναι αποκαλυπτικό το στοιχείο αυτό σχετικά με το ποιους πραγματικά έρχεται να εξυπηρετήσει αυτό το νομοσχέδιο, φαίνεται μια προσπάθεια να κρυφτεί ο ελέφαντας μέσα στο δωμάτιο. Δηλαδή, να κρυφτεί το γεγονός ότι χιλιάδες φοιτητές, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια εδώ και 8 εβδομάδες δίνουν μια σημαντική μάχη ενάντια σε αυτό το βαθιά αντιδραστικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Μάταια. Η αλήθεια δεν μπορεί να κρυφτεί. Η πλειοψηφία του λαού έχει απορρίψει τα σχέδια της κυβέρνησης.
Οι χιλιάδες εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια γνωρίζουμε από πρώτο χέρι τις δυσκολίες με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά οι φοιτητές και οι γονείς τους προκειμένου να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε πανεπιστήμια όπου οι προϋπολογισμοί συνήθως φτάνουν για να καλυφθούν μόνο ανελαστικές δαπάνες, όπου οι υποδομές δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες διδασκαλίας κι έρευνας, όπου τα κτίρια είναι συχνά γερασμένα και επισφαλή. Εμείς βρισκόμαστε σε αδιέξοδο όταν οι γονείς μας εξομολογούνται ότι δεν μπορούν να στείλουν τα παιδιά στις σχολές τους, γιατί δε βρίσκουν δωμάτιο σε εστία.
Η διαχρονική πολιτική ενίσχυσης της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας των Πανεπιστημίων έχει οδηγήσει στην συνεχώς μειούμενη κρατική χρηματοδότηση, καθώς επίσης και το πάγωμα των μόνιμων προσλήψεων. Όπως αποτυπώνεται ακόμα και από τα στοιχεία που δίνουν οι διοικήσεις των πανεπιστημίων, η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί δραματικά την τελευταία 15ετία. Η ενίσχυση της «οικονομικής αυτοτέλειας» των πανεπιστημίων (άρθρο 43) αποδεδειγμένα θα οδηγήσει σε κόψιμο της κρατικής χρηματοδότησης, των δωρεάν παροχών για τους φοιτητές και σπρώξιμο στην αναζήτηση εσόδων μέσω επιχειρηματικής δραστηριότητας και ανταποδοτικής λειτουργίας. Αλήθεια, μήπως αναβαθμίστηκαν τα πανεπιστημιακά ιδρύματα από τη ενίσχυση της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας τους; Που πηγαίνουν τα εκατομμύρια ευρώ που συσσωρεύονται στους ΕΛΚΕ, τα εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από τη λειτουργία των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης, από τα δίδακτρα των μεταπτυχιακών και τα τελευταία χρόνια και προπτυχιακών; μείωση του μέρους της κρατικής χρηματοδότησης που γίνεται μέσω αντικειμενικών κριτηρίων (π.χ. αριθμός φοιτητών) κατά 10%! (άρθρα 90-93, 98, 103, 110). Δεν απαγορεύεται πουθενά στο νομοσχέδιο η χρηματοδότηση των ιδιωτικών από το κράτος. Αντίθετα, δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση από δημόσια – ευρωπαϊκά κονδύλια για έρευνα στο πλαίσιο της συνεργασίας με δημόσια πανεπιστήμια (άρθρα 103, 119).
Τα Πανεπιστήμια στενάζουν από την υποστελέχωση. Οι γραμματείες, οι βιβλιοθήκες, οι διευθύνσεις σπουδών και φοιτητικής μέριμνας, οι τεχνικές υπηρεσίες, οι πανεπιστημιακές κλινικές, μια σειρά υποστηρικτικές υπηρεσίες είναι απογυμνωμένες από προσωπικό.
Η λύση που έχουν επιλέξει οι κυβερνήσεις, δεδομένου ότι έχουν να γίνουν μαζικές προσλήψεις από το 2006, είναι οι ελαστικές σχέσεις εργασίας. Σε πολλά πανεπιστήμια, οι εργαζόμενοι με τέτοιες σχέσεις εργασίας ξεπερνούν σε αριθμό τους μονίμους και τους αορίστου χρόνου (π.χ. στο μεγαλύτερο ίδρυμα της χώρας, το ΕΚΠΑ, οι ελαστικά εργαζόμενοι είναι τριπλάσιοι σε σχέση με τους μόνιμου, αγγίζοντας τους 3.000!). Παράλληλα, αυξάνεται η ποικιλομορφία τους προς όλο και χειρότερες μορφές, συχνά δεν κατοχυρώνεται κανένα δικαίωμα σε άδεια, ωράριο ή αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης, ακόμα και σε άδεια λοχείας! Ο πρόσφατος νόμος – πλαίσιο μάλιστα έθεσε σαν ανώτατη χρονικό όριο για τις συμβάσεις τα 5 χρόνια, χωρίς τη δυνατότητα ο εργαζόμενος να μπορεί να διεκδικήσει το απολύτως δίκαιο, τη μονιμοποίησή του δηλαδή.
Στη μεγάλη πλειοψηφία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων υπηρεσίες όπως φύλαξη, καθαριότητα, σίτιση κ.α. είναι παραδομένες στους εργολάβους, γεγονός που διπλασιάζει το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό από τη μία και από την άλλη, συρρικνώνει όλο και περισσότερο τα μισθολογικά, ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα των εργολαβικών εργαζόμενων.
Για να καλυφθούν όπως – όπως οι ανάγκες, ανατίθενται πολλαπλά, παράλληλα, συχνά άσχετα μεταξύ τους καθήκοντα στους εργαζόμενους, μετακινούνται οι εργαζόμενοι από πόστο σε πόστο χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ούτε η εργασιακή εμπειρία, ούτε το γνωστικό υπόβαθρο τους.
Οι διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου με κορωνίδα την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων μόνο χειρότερους μπορεί να κάνει τους ήδη χτυπημένους όρους εργασίας μας, τους όρους μόρφωσης των φοιτητών μας. Το δημόσιο πανεπιστήμιο για να μπορεί να «ανταγωνιστεί» τα ιδιωτικά θα γίνεται όλο και πιο ακριβό για τους φοιτητές και τις οικογένειες τους, θα ενισχύει τους τομείς και τις λειτουργίες του που φέρνουν έσοδα, απαξιώνοντας τις όποιες παροχές έχουν απομείνει σήμερα. Για να είναι πιο «ανταγωνιστικό», θα πρέπει να είναι πιο «ανταγωνιστικοί» και οι εργαζόμενοι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το περαιτέρω χτύπημα των δικαιωμάτων τους.
Αυτό καταδεικνύει και η πείρα από την Κύπρο, στην οποία ομνύει η κυβέρνηση. Εκεί τα ιδιωτικά πανεπιστήμια παρουσιάζουν μειωμένο, ακόμα και ελάχιστο σε σχέση με τις ανάγκες διοικητικό προσωπικό πλήρους απασχόλησης, ανεπαρκείς υποδομές, εξοπλισμό, εργαστήρια. Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και ο αριθμός του προσωπικού σε ετήσια βάση καθορίζεται από τον αριθμό φοιτητών ανά έτος, ανάλογα δηλαδή με τα έσοδα από τα δίδακτρα!
Αντίστοιχη κατάσταση και στα σκανδιναβικά πανεπιστήμια όπως στο Πολυτεχνείο της Δανίας, το οποίο ανακοίνωσε πρωτοβουλίες για τη μείωση του κόστους με μείωση σε εργασίες συντήρησης και μειώσεις προσωπικού, αλλά και πάγωμα προσλήψεων και προγράμματα εθελουσίας εξόδου για ν’ αντιμετωπίσει το έλλειμμα στον προϋπολογισμό!
Όπως ήταν αναμενόμενο, δεν υπάρχει ούτε μία διάταξη που να αφορά τις ανάγκες των εργαζομένων και των φοιτητών. Καμία αναφορά σε μαζικές προσλήψεις προσωπικού, σε μονιμοποίηση των συμβασιούχων. Καμία αναφορά σε γενναία αύξηση του τακτικού προϋπολογισμού των δημόσιων πανεπιστημίων, ούτε κονδύλια για σύγχρονες, ασφαλείς υποδομές. Καμία αναφορά στην ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας.
Απορρίπτουμε εξολοκλήρου το νομοσχέδιο γιατί δεν έχει καμία σχέση με τα αιτήματά μας για αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν σύγχρονες σπουδές, για γενναία αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για τα πανεπιστήμια, για μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους τους συναδέλφους. Γιατί η ιδιωτική εκπαίδευση σε οποιαδήποτε βαθμίδα και στρατιές πτυχιούχων ανέργων είναι πραγματικός αναχρονισμός! Η εκπαίδευση για λίγους - για όσους έχουν να πληρώσουν - ανήκει σε προηγούμενους αιώνες.
Τέλος, σας ενημερώνουμε ότι ενόψει της απορρόφησης Τμημάτων και υπηρεσιών του ΔΙΠΑΕ στις πόλεις της Καβάλας, Δράμας και Διδυμοτείχου από το Δ.Π.Θ., όπως προβλέπει το Μέρος Α’ του νομοσχεδίου, και προκειμένου να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας των διοικητικών υπαλλήλων που υπηρετούν εκεί, θα καταθέσουμε ειδικό υπόμνημα