Σαν Ομοσπονδία, είμαστε εξολοκλήρου αντίθετοι με το κατατιθέμενο σχέδιο νόμου – πλαισίου, καθώς πρόκειται για ένα σαρωτικό νομοθέτημα, που περικλείει νομοθετικές ρυθμίσεις σειράς ετών, τις οποίες οι εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια έχουμε καταδικάσει διαχρονικά και που ολοκληρώνει τη μετατροπή των πανεπιστημίων σε αυτόνομες, επιχειρηματικές μονάδες, απομακρύνοντας τα ακόμα περισσότερο από τις μορφωτικές ανάγκες των φοιτητών.
Παρά τις όποιες αλλαγές έγιναν πριν την κατάθεση του στη Βουλή, οι ουσιαστικές πλευρές του, αυτές στις οποίες ασκούμε κριτική, παραμένουν στο ακέραιο τους. Ποιες είναι αυτές; Η μετατροπή του πανεπιστημίου σε μια πραγματική υπεραγορά εκπαιδευτικών προϊόντων με προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα πολλαπλών ταχυτήτων, προγράμματα επιμόρφωσης, σεμινάρια κ.α.
Τι καινοτόμο υπάρχει στην αντικατάσταση της στιβαρής γνώσης ενός επιστημονικού αντικειμένου και των επαγγελματικών δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτή, με πτυχία απροσδιόριστου αντικειμένου, με ρευστά προφίλ αποφοίτων;
Τι καινοτόμο υπάρχει στην αποσύνδεση των σπουδών και του πτυχίου από το επάγγελμα και την πρόσβαση σε αυτό, η οποία συντελείται μεθοδικά, μέσα από μεταρρυθμίσεις που προώθησαν διαδοχικά όλες οι κυβερνήσεις της τελευταίας 20ετίας; Έχουμε πείρα από τέτοιες αλλαγές. Έχουν απαντήσει στο γεγονός ότι 1 στους 3 αποφοίτους απασχολείται σε διαφορετικό αντικείμενο από αυτό που σπούδασε, ότι το 17,5% των νέων αποφοίτων είναι άνεργο, ότι 500 χιλιάδες νέοι έφυγαν στο εξωτερικό και δε γυρίζουν;
Όσον αφορά στους εργαζόμενους και παρά τις πολύμορφες παρεμβάσεις της Ομοσπονδίας και των πρωτοβάθμιων σωματείων της με αιτήματα για μόνιμες προσλήψεις προσωπικού, για μετατροπή των συμβάσεων των συμβασιούχων σε αορίστου, το νομοσχέδιο αυτό επεκτείνει και μονιμοποιεί τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις. Βασικές λειτουργικές ανάγκες των πανεπιστημίων ήδη καλύπτονται από χιλιάδες συναδέλφους μας ελαστικά εργαζόμενους, που δουλεύουν σε καθεστώς συνεχούς ανασφάλειας, με χειρότερους όρους και δικαιώματα. Μάλιστα, στο εν λόγω νομοσχέδιο μπαίνει και επιπλέον όρος για τους περισσότερους συμβασιούχους να απολύονται μετά από 5 χρόνια, χωρίς να έχουν δικαίωμα να διεκδικήσουν τη μονιμοποίησή τους. Μιλάμε για ανακύκλωση της ανεργίας και με τη βούλα. Για τους ίδιους εργαζόμενους, θεσμοθετείται η υπερωριακή απασχόληση, η δουλειά τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες!
Δεν μπορούμε να καταλάβουμε τι το καινοτόμο και προοδευτικό υπάρχει σε αυτές τις σχέσεις εργασίας. Για παράδειγμα, υπάρχουν ελαστικά εργαζόμενες συναδέλφισσες που δε δικαιούνται ούτε το αυτονόητο δικαίωμα της άδειας μητρότητας. Κι ας επαίρεστε για τις επιτροπές ισότητας φύλου.
Επιπρόσθετα, με σειρά διατάξεων, αποκόπτονται τα ΑΕΙ από την κρατική χρηματοδότηση, η οποία υποκαθίσταται, και με τις ευλογίες της ΕΘΑΕΕ, από το κυνήγι κάθε είδους πόρων, χορηγιών, χρηματοδοτήσεων, διδάκτρων, προσφοράς «εκπαιδευτικών προϊόντων», από την εμπορευματοποίηση της έρευνας. Τι καινοτόμο υπάρχει στο να μην καλύπτονται οι ανάγκες των πανεπιστημίων από τον κρατικό προϋπολογισμό; Μιλάμε για ένα νομοσχέδιο που, παρά τον τεράστιο όγκο του, δεν απαντά στις πραγματικές «παθογένειες» του πανεπιστημίου: τη χρόνια υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση, την έλλειψη επαρκούς και ποιοτικής φοιτητικής μέριμνας, την έλλειψη επαρκών, σύγχρονων και ασφαλών υποδομών, ακόμα και αναλωσίμων. Που δεν απαντά στην ανάγκη των οικογενειών να ανταπεξέλθουν στα δυσθεώρητα κόστη σπουδών.
Αυτές τις αλλαγές έρχεται να υπηρετήσει και το αντιδημοκρατικό μοντέλο διοίκησης που προβλέπει το νομοσχέδιο, στα πρότυπα Ανωνύμων Επιχειρήσεων: Με Συμβούλια Διοίκησης, που μέλη τους μπορεί να είναι και απευθείας άνθρωποι της αγοράς, που προσλαμβάνουν ή παύουν τον Πρύτανη, που θα έχουν τον αποφασιστικό ρόλο για όλα τα οικονομικά, διοικητικά και αναπτυξιακά θέματα του Ιδρύματος, ενώ η Σύγκλητος, από την οποία πετιέται εκτός το διοικητικό προσωπικό, περιορίζεται πλέον αποκλειστικά και μόνο στα ακαδημαϊκά θέματα και μάλιστα με γνωμοδοτικό ρόλο.
Και ο εκτελεστικός διευθυντής, που όπως είδαμε θα επιφέρει κι ένα σημαντικό κόστος τον κρατικό προϋπολογισμό, σε συνδυασμό με τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, θα λειτουργήσει σα μηχανισμός πίεσης και ασφυκτικού ελέγχου για τους εργαζόμενους στα πανεπιστήμια που θα κληθούν, σε σοβαρές συνθήκες υποστελέχωσης, να ανταποκριθούν σε αυξημένα καθήκοντα, με απλήρωτες υπερωρίες, με παγωμένους μισθούς. Θα κρίνονται στη βάση του κατά πόσο θα υπηρετούν ακριβώς αυτές τις αναδιαρθρώσεις που χτυπούν το αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα των φοιτητών στη μόρφωση, τους ισότιμους όρους πρόσβασης στα πανεπιστήμια. Όταν μάλιστα εισάγεται ένα νέο πλαίσιο αυστηρό πειθαρχικού δικαίου του προσωπικού και των φοιτητών. Και αλήθεια, δεν έχουμε καταλάβει τι ακριβώς θα κάνει ο σύμβουλος ακεραιότητας.
Τι το καινοτόμο υπάρχει τελικά, στην έρευνα και την εκπαίδευση που κατευθύνονται από τη λογική κόστους – οφέλους, από τα συμφέροντα των επιχειρήσεων και δεν μπορούν ν’ απαντήσουν στις πραγματικές ανάγκες της μεγάλης πλειοψηφίας των εργαζομένων του λαού; Τι επιστήμονες θέλετε να διαμορφώσετε;
Γι’ ακόμα μία φορά, ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα νομοσχέδιο που δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού, που τους μόνους που ωφελεί είναι οι επιχειρηματικοί όμιλοι, για τους οποίους τα πανεπιστήμια παρέμειναν ανοικτά και στην περίοδο της πανδημίας.
Εννοείται, όπως είπαμε και αρχικά, ότι είμαστε κάθετα και συνολικά αντίθετοι με το σχέδιο νόμου – πλαισίου.